Pages

Thursday, April 21, 2016

Teksas - trochę historii w pigułce

Nie wszyscy wiedzą, że Teksas był kiedyś prowincją Meksyku (1821-1836).

Początkowo liberalna polityka władz meksykańskich zachęcała imigrantów przybywających głównie ze Stanów Zjednoczonych, do osadnictwa na terytorium. Sytuacja stopniowo się jednak zmieniała, na niekorzyść kolonistów, którzy buntowali się przeciw coraz to bardziej restrykcyjnym prawom. Konflikt ten zaostrzał się stopniowo i miał swoje apogeum za czasów dyktatury prezydenta Meksyku — generała Antonio Lopez de Santa Ana. Efektem tego była Teksaska Rewolucja — anglojęzyczni osadnicy Teksasu podjęli walkę mającą na celu oderwanie się od Meksyku i utworzenie niezależnego państwa.


Niektóre z bitew jakie miały miejsce w tym okresie:
  • Gonzalez (2 października 1835) - pierwsze starcie zbrojne Rewolucji. 
W 1831 roku, osadnicy mieszkający w Gonzalez zaopatrzenia zostali przez władze meksykańskie w armatkę, która miała pomóc kolonistom bronić się przed atakami Komanczów. W związku z pogorszeniem się sytuacji politycznej w Meksyku oraz buntom w kilku częściach tego kraju, naczelnik armii meksykańskiej postanowił, iż niekorzystne byłoby pozostawienie działa w Gonzales. Wysłał więc stu żołnierzy, by odzyskali armatę. Mieszkańcy osady oddać jej nie chcieli. Na strzały żołnierzy odpowiedzieli walką, która trwała kilka godzin. W efekcie czego, wojsko (przy stracie dwóch żołnierzy) wycofało się. Nikt z mieszkańców Gonzalez nie zginął, armata pozostała tam gdzie była, co uznano za zwycięstwo.
  • Alamo (23 lutego - 6 marca 1836)

Podczas oblężenia misji Alamo (dzisiejsze San Antonio) zginęli prawie wszyscy jej obrońcy (185-260 mieszkańców Teksasu). Walczyli heroicznie broniąc swych pozycji przeciw 1500 żołnierzom armii generała Santa Ana. Kilku Teksańczyków, którzy złożyli broń/przeżyli oblężenie Alamo, zostało straconych na rozkaz generała. Świadkowie tych wydarzeń, niebiorący udział w walkach, zostali wysłani do miejscowości Gonzalez by nieść wieści o tym, co stało się w Alamo.

Najbardziej znani obrońcy Alamo:

William B. Travis (1809 - 1836) - dowódca obrony Alamo. Urodził się w Południowej Karolinie. Był prawnikiem i podpułkownikiem Armii Teksasu.


Na zdjęciu powyżej miejsce w okolicy Alamo, w którym Travis narysował na ziemi linię, mówiąc (mniej więcej) te słowa: 'Ci z was, którzy gotowi są oddać życie za wolność, przejdźcie przez linię.'

James Bowie (1796 - 1836). Urodzil sie w stanie Kentucky, był pionierem i farmerem - hodował bydło w Luizjanie. W Teksasie osiedlił się w roku 1830. Już jako obywatel Meksyku ożenił się z córka zastępcy gubernatora prowincji Teksasu.



David Crockett (1786 - 1836) - polityk, pionier, żołnierz i bohater ludowy. Urodzony w Tennessee, przybył do Teksasu w 1836, by walczyć o niepodległość stanu.



Ciała obrońców Alamo, z rokazu gen. Santa Ana, zostały spalone. Ich popioły złożono w zbiorowej trumnie dopiero w lutym 1837 roku.


  • Goliad (18 lutego - 27 marca 1836)
Po nierównych walkach (1500 walczących po stronie Meksyku / 500 kolonistów Teksasu), w wyniku poniesionych strat w ludziach, dowódca grupy teksańskiej, generał Fannin, zgodził sie na kapitulację i oddanie się w ręce armii meksykańskiej na dobrych warunkach. Nie wiedział jednak, że generał Santa Ana wydał wcześniej rozkaz egzekucji wszystkich rebeliantów. W niedzielę palmową, w marcu 1836 r. wyprowadzono 327 więźniów - żołnierzy rewolucji teksańskiej - w trzech kolumnach na trakt Bexar, San Patricio oraz Victoria. Wszyscy zostali rozstrzelani, a ci którzy przeżyli, dobici.

Generał Fannin zginął jako ostatni. Przed śmiercią poprosił o egzekucję przez strzał w serce, by jego rzeczy zwrócone zostały rodzinie oraz o chrześcijański pogrzeb. Strzelono mu w twarz, rzeczy generała zabrali żołnierze meksykańscy, a jego ciało spalono wraz z ciałami innych żołnierzy.

Dwudziestu ośmiu teksańskim więźniom udało się jednak uciec i powiadomić o tym, co zaszło armię generała Hustona.

  • San Jacinto (21 kwietnia 1836)
Wojska Teksańskie pod wodzą generała Sama Houstona pokonały armię generała Santa Ana. Walki trwały 18 minut. Santa Ana pojmany, podpisał kapitulację.

Wynikiem Rewolucji było powstanie niezależnej Republiki Teksasu.

Na zakończenie tego postu wspomnę jeszcze, że zwrot 'Gone To Texas' (lub w skrócie GTT) był często używany przez Amerykanów emigrujących do Teksasu w XIX wieku. Pisali oni 'Gone To Texas' na drzwiach domów, które opuszczali, a także na okalających je płotach.

PS
Dzisiaj jest rocznica bitwy pod San Jacinto. Niezły zbieg okolicznosci. Zauważyłam to, już po opublikowaniu postu. :-)

Zdjęcia:
David Crockett: By Chester Harding (1792 - 1866) (cliff1066) [CC BY 2.0 (http://creativecommons.org/licenses/by/2.0)], via Wikimedia Commons,
James Bowie: George Peter Alexander Healy [Public domain], via Wikimedia Commons


No comments:

Post a Comment